Xét nghiệm ung thư thực quản: Từ tầm soát sớm đến điều trị!

Ung thư thực quản là nhóm ung thư đứng thứ 7 với số ca mắc hằng năm lên đến 604 ngàn người và tử vong là 544067 người/năm (theo GCS-2020). Nguy hiểm hơn, ở những giai đoạn đầu bệnh không hề có một triệu chứng báo hiệu nào, do vậy chẩn đoán sớm bằng các xét nghiệm ung thư thực quản là điều cần thiết và nên thực hiện. Vậy những xét nghiệm chẩn đoán ung thư thực quản bao gồm những gì? Chúng được chia thành những nhóm nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây!

Cần làm xét nghiệm gì để chẩn đoán ung thư thực quản?

Ung thư thực quản là bệnh gì? Đâu là những dấu hiệu nhận biết căn bệnh này?

Ung thư thực quản cũng như các nhóm ung thư khác là sự tăng sinh quá độ của 1 nhóm tế bào. Các tế bào này tăng sinh một cách ác tính (theo cấp số nhân và xâm lấn vào các tế bào khác), chúng còn kéo các mạch máu để nuôi dưỡng chính mình. 

Chính vì những đặc điểm sinh sôi mạnh, có mạch máu nuôi để duy trì sự tồn tại nên ung thư thực quản trở nên cực kì nguy hiểm, chúng sẽ chèn ép và hấp thụ hết chất dinh dưỡng cần thiết của cơ thế. 

Theo MSD manual, các triệu chứng tiêu biểu của ung thư thực quản: 

• Khó nuốt: Ban đầu sẽ khó nuốt với đồ ăn rắn và cứng nhưng càng về sau càng nặng.

• Sút cân: Ngay cả khi bệnh nhân vẫn ăn uống tốt, thường là do thiếu dinh dưỡng

• Đau ngực: Đau thường xuyên và lan ra sau lưng

• Nôn ra máu: Do thực quản bị rách, loét

• Khàn tiếng và khó nói: Do khối u chèn vào thanh quản

Nguy hiểm là ung thư thực quản giai đoạn đầu không có triệu chứng bất kì, đến khi các triệu chứng trên xuất hiện thường bệnh đã trở nặng. 

Do vậy chúng ta cần phải thực hiện xét nghiệm ung thư thực quản đặc biệt là các xét nghiệm tầm soát để phát hiện bệnh càng sớm càng tốt tránh để ung thư đi vào giai đoạn nặng.

GỌI ĐỂ CHUYÊN GIA TƯ VẤN

18000069

Xét nghiệm ung thư thực quản tầm soát, phát hiện bệnh

X-quang có chất cản quang 

Đây là một trong những xét nghiệm ung thư thực quản đầu tay nhờ có giá thành rẻ và hiệu quả trong việc phát hiện các dị thường trên đường thực quản. 

Khi thực hiện bạn sẽ nuốt 1 hợp chất cản tia X-quang (thường là bari, batyr), hợp chất này sẽ phủ kín lên thực quản và mô tả chính xác hình ảnh của cơ quan này. 

Hình ảnh từ x-quang sẽ cho thấy các khối u, thậm chí là các khối u giai đoạn đầu. Các khối ung thư giai đoạn đầu này thường sẽ chỉ là nốt nhỏ nhổ lên. 

Đối với khối u to hơn sẽ thấy khối tròn gồ lên và làm hẹp đường thực quản.
Xét nghiệm ung thư thực quản này cũng có thể dùng để chẩn đoán một trong những biến chứng thường gặp của ung thư thực quản đó là rò đường thực quản. Đây là một biến chứng nặng, khiến cho thức ăn có thể lọt trực tiếp vào vùng cổ, phổi gây viêm nhiễm dữ dội.

• Ưu điểm: Là thủ thuật không xâm lấn ít gây khó chịu cho người bệnh và giá thành thường sẽ rẻ hơn so với các xét nghiệm khác.

• Nhược điểm: Không phát hiện được các dạng khối u nằm ngoài lòng thực quản.

Xét nghiệm ung thư thực quản bằng chất chỉ điểm

Đây cũng là một trong những xét nghiệm ung thư thực quản thường thấy. Phương pháp này sẽ sử dụng mức độ các chất chỉ điểm (hay còn gọi là Marker) để tìm tế bào ung thư trong máu. 

Bạn sẽ được lấy máu và trộn chung với các chất chỉ điểm này và chạy trên máy xét nghiệm. Khi có tế bào ung thư các chất chỉ điểm sẽ trở nên rõ ràng hơn trước máy đếm, làm chỉ số cao lên bất thường.

Ngoài ra lượng máu mà bác sĩ lấy cũng có thể thực hiện tổng phân tích công thức máu để tìm hiểu xem liệu bạn có bị thiếu máu do mất hồng cầu hay không (thường bệnh nhân ung thư thực quản sẽ có thiếu máu do khối u chảy máu thầm lặng)

Theo nghiên cứu vào năm 2014 của Jie-Xian và đồng sự thì đối với ung thư thực quản nên sử dụng các Marker: CEA, CA19-9, CA 242, SCC

• Ưu điểm: Chỉ cần lấy máu là có thể thực hiện không gây khó chịu cho người thực hiện, giá thành rẻ.

• Nhược điểm: Có độ nhạy thấp dễ bỏ sót ung thư

Nội soi và sinh thiết

Nội soi sinh thiết là tiêu chuẩn vàng trong nhóm xét nghiệm ung thư thực quản. Nhờ khả năng cho ra kết quả chính xác gần như là tuyệt đối.

Khi được chỉ định, bác sĩ sẽ đưa 1 ống mềm và nhỏ vào trong miệng đi xuống vùng hầu họng, thực quản để quan sát. Khi tìm thấy khối u hoặc vùng loét sẽ cắt lấy 1 phần tế bào nơi đó để sinh thiết (xử lý tế bào và soi trên kính hiển vi).

Phương pháp nội soi còn có một lợi thế lớn đó chính là điều trị các triệu chứng, đối với một số người bệnh đang có triệu chứng khó nuốt, nội soi có thể đưa vào và làm thông lòng thực quản giúp thức ăn và nước đi qua dễ dàng hơn.

Ngoài ra nội soi sẽ cung cấp được các thông tin như: Kích thước, mức độ khối u bám vào thành thực quản từ đó đưa ra được các chiến lược điều trị phù hợp hơn đối với bạn.

• Ưu điểm: Chẩn đoán được chính xác ung thư và độ ác tính (kiểu tế bào ung thư)

• Nhược điểm: Là thủ thuật xâm lấn sẽ gây khó chịu cho bạn, giá thành cao hơn so với các xét nghiệm khác. 

Đối với ung thư thực quản các xét nghiệm sàng lọc như x-quang hay xét nghiệm máu thường sẽ ít sử dụng hơn do chỉ mang giá trị gợi ý cho chuẩn đoán. Khi nghi ngờ mình mắc phải ung thư thực quản bạn nên thực hiện nội soi và sinh thiết, đây sẽ là xét nghiệm ung thư thực quản có giá trị nhất!

GỌI ĐỂ CHUYÊN GIA TƯ VẤN

18000069

Xem thêm>> Tại sao bị ung thư thực quản? 7 nguyên nhân bạn phải biết để phòng tránh và chữa trị kịp thời

Xét nghiệm đánh giá giai đoạn ung thư thực quản

Khi đã được chẩn đoán xác định với ung thư thực quản, người bệnh sẽ cần đến các nhóm xét nghiệm đánh giá giai đoạn bệnh, để có một chiến lược điều trị phù hợp cho các nhân. Bạn đọc có thể tìm hiểu chi tiết hơn về giai đoạn của bệnh ung thư thực quản tại đây! 

Sơ lược về giai đoạn của ung thư thực quản - Nguồn:MSDmanual

Siêu âm nội soi

Khi đã chẩn đoán được chính xác ung thư thực quản, siêu âm nội soi sẽ được thực hiện nhằm mục đích xác định độ sâu mà khối u xâm nhập vào thực quản (càng sâu thì giai đoạn ung thư càng nặng) 

Đồng thời siêu âm nội soi cũng cho thấy được hình ảnh ung thư lan tới các vùng hạch bạch huyết. 

Để thực hiện xét nghiệm ung thư thực quản này, bác sĩ sẽ đưa 1 đầu dò siêu âm nhỏ vào trong thực quản. Đầu dò siêu âm này sẽ quét trực tiếp vị trí khối u và các vị trí hạch bạch huyết, do vậy người bệnh sẽ cảm thấy khó chịu hơn so với nội soi thông thường.

• Ưu điểm: Là công cụ hình ảnh hữu hiệu để đánh giá giai đoạn

• Nhược điểm: Đây là một thủ thuật khó và cần phải có bác sĩ đúng chuyên môn để thực hiện.

Chụp cắt lớp vi tính (CT scan)

Ct scan sẽ sử dụng hàng loạt tia x- quang chụp cắt qua cơ thế. Thay vì như x quang bạn chỉ có thể thấy 1 điểm bất kì thì CTscan sẽ cho hình ảnh tổng thể hơn. 

Hình ảnh này sẽ cho bác sĩ biết được u thực quản to hay nhỏ, mức độ lấn vào thực quản (càng sâu giai đoạn càng nặng) và liệu ung thư đã lan ra các hạch bạch huyết (nơi ung thư sẽ lây lan đầu tiên) hay cơ quan lân cận hay chưa.

Hình ảnh khối u trên CT scan cắt ngang và cắt dọc 

Người bệnh có thể sẽ được chỉ định thêm cả CT scan ở bụng để xác định xem liệu khối u có di căn xuống gan (thường gặp), dạ dày, cột sống hay không. 

• Ưu điểm: Dễ thực hiện và không gây khó chịu, có thể thực hiện tại đa số các đơn vị khám bệnh

• Nhược điểm: Chỉ sử dụng hiệu quả khi đã chuẩn đoán chính xác có ung thư, hình ảnh có thể bị nhiễu khiến chẩn đoán sai lệch

Chụp cắt lớp Positron (PET scan)

Tuy PET scan có giá trị chẩn đoán rất cao nhưng lại mắc phải 1 nhược điểm lớn đó là có rất ít bệnh viện được trang bị máy chụp này. Do đó thường ít khi được đưa vào sử dụng trong chẩn đoán ung thư thực quản.

Khi thực hiện người bệnh sẽ được tiêm 1 loại phóng xạ nhẹ đó là FDG. Chất này thường có xu hướng đến gần các tế bào ung thư do đó sẽ hiển thị rõ vị trí ung thư thực quản và các ung thư di căn nếu có.

• Ưu điểm: Phát hiện ung thư từ rất sớm, tìm được vị trí chính xác của khối u kể cả khối u di căn

• Nhược điểm: Chỉ có số ít bệnh viện có máy móc để thực hiện, giá thành cao.

Chụp cắt lớp Pet giúp tìm được khối u chính xác nhất

Một số xét nghiệm tầm soát ung thư di căn khác

Nội soi phế quản - phổi: Dùng để đánh giá liệu ung thư có xâm lấn sang vùng khí quản hoặc phế quản hay không. Xét nghiệm ung thư thực quản này chỉ sử dụng khi có nghi ngờ ung thư to và lan ra vùng phổi.

Xét nghiệm hợp chất di căn: Khi di căn tế bào ung thư sẽ tạo ra một số protein điển hình, các xét nghiệm này sẽ tìm kiếm các hợp chất protein này để xem liệu ung thư có di căn tại những vị trí mà các xét nghiệm khác không thể tìm ra. Điển hình là có protein: HER2, PD-L1.

Soi máu trong phân: Thường được chỉ định khi bệnh nhân có ung thư đi kèm thiếu máu, để phát hiện tình trạng chảy máu thầm lặng.

GỌI ĐỂ CHUYÊN GIA TƯ VẤN

18000069

Xem thêm >> Ung thư thực quản có chữa được không? Tỷ lệ sống qua 4 giai đoạn

Một số câu hỏi thường gặp

Địa điểm khám ung thư thực quản uy tín?

Hiện nay có rất nhiều bệnh viện có đầy đủ các phương pháp xét nghiệm ung thư thực quản mà chúng tôi đã nêu trên. Tuy nhiên để thuận lợi thêm cho việc điều trị bạn nên đến các bệnh viện có kinh nghiệm về điều trị ung thư.

 Lựa chọn đúng nơi điều trị cũng là yếu tố cần thiết khi khám và điều trị ung thư

Nơi khám ung thư thực quản khu vực miền bắc: 

• Bệnh viện ung bướu Hà Nội

• Trung tâm y học hạt nhân và Ung bướu- Bệnh viện Bạch mai 

• Bệnh viện K 

• Bệnh viện trung ương 103

• Bệnh viện Đại học Y Dược Hà Nội 

Nơi khám ung thư thực quản khu vực phía nam: 

• Bệnh viện ung bướu TP Hồ Chí Minh cơ sở 1

• Bệnh viện Chợ Rẫy

• Bệnh viện Bình Dân

• Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh

• Bệnh viện Nhân Dân 115

Nếu được chẩn đoán ung thư thực quản tôi cần làm gì?

Mắc ung thư thực quản không phải là dấu chấm hết, bạn vẫn có thể điều trị ung thư thực quản và có cuộc sống chất lượng và lâu dài. 

Điều bạn cần tìm hiểu lúc này là: 

• Loại ung thư bạn mắc phải 

• Giai đoạn của ung thư thực quản

• Phương pháp điều trị cho bản thân

• Những tác dụng phụ từ việc điều trị

• Khả năng tái phát sau khi điều trị

Tỉ lệ sống sót của ung thư thực quản?

Theo nghiên cứu toàn cầu GLOBOCAN 2020 và tài liệu MSD manual, thì ở những giai đoạn đầu ung thư thực quản có tỉ lệ sống sót vào khoảng 80%. Ở các giai đoạn sau tỉ lệ này giảm xuống dưới 50% và chỉ còn 3% đối với trường hợp ung thư thực quản đã di căn. Do vậy bạn cần tầm soát ung thư và điều trị sớm để tăng tỉ lệ điều trị thành công!

Để được giải đáp tất cả các vấn đề liên quan đến ung thư, vui lòng gọi đến tổng đài miễn phí cước gọi 18000069, đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẽ tư vấn cho bạn.