Ung thư vòm họng là gì? Chẩn đoán và chữa trị có khó không?

Ung thư vòm họng thuộc căn bệnh quái ác nằm trong các loại ung thư phần đầu và cổ. Thông thường, bệnh lý này rất phổ biến tại Đông Nam Á và trong đó có Việt Nam. Vậy cụ thể ung thư vòm họng là gì? Nguyên nhân nào gây bệnh? Triệu chứng và phương pháp điều trị cụ thể ra sao? Tổng quan về bệnh lý này sẽ được chúng tôi tổng hợp trong bài viết sau, mời bạn đọc cùng theo dõi.

1. Bệnh ung thư vòm họng là gì?

Ung thư vòm họng là bệnh lý liên quan đến ung thư dây thanh âm, thanh quản và những phần khác của vùng cổ họng như hầu họng hay amidan. Vị trí phổ biến nhất mà loại ung thư này thường khởi phát nằm ở vòm họng và thanh quản. Đặc biệt, đây cũng là bệnh hay gặp trong loại ung thư phần đầu cổ.

Cụ thể, phần vòm họng (vòm hầu) nằm phần trên họng và sau khoang mũi. Tại đây, tế bào ung thư sẽ khởi phát ở những tế niêm mạc trong cổ họng. Còn với thanh quản là phần nằm bên dưới cổ họng cũng rất có khả năng cao cho các tế bào ung thư phát triển. 

Bên cạnh phần diễn giải ung thư vòm họng là gì thì bệnh sẽ có nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và điều trị khác nhau. Tất cả những yếu tố này đều sẽ dựa vào vị trí khối u và giai đoạn của bệnh nhân.

Ung thư vòm họng là gì?

2. 3 loại ung thư vòm họng 

Tuy đa số người bệnh mắc ung thư vòm họng sẽ có sự liên quan đến những tế bào sản sinh bất thường và phát triển mạnh mẽ bên trong cơ thể. Thế nhưng, đội ngũ y bác sĩ vẫn phải tiến hành phân loại bệnh để có thể đưa ra phương án và phác đồ điều trị tăng khả năng chữa khỏi cao nhất.

Theo phân loại từ WHO - Tổ chức Y tế Thế giới, bệnh ung thư vòm họng sẽ được phân chia thành 3 loại như sau:

• Carcinoma - ung thư biểu mô không biệt hóa: thường hay gặp phải nhất, chiếm tỷ lệ khoảng từ 75-85% những trường hợp mắc ung thư vòm họng.

• Ung thư biểu mô biệt hoá: đứng sau Carcinoma với tỷ lệ mắc khá thấp khoảng từ 10-15%.

• Sarcoma - ung thư liên kết: dạng hiếm gặp chiếm tỷ lệ ca mắc khoảng 5%.

3 loại ung thư vòm họng theo sự phân chia từ Tổ chức Y tế Thế giới.

3. Ung thư vòm họng nguyên nhân từ đâu?

Tương tự như các loại ung thư khác, ung thư vòm họng nguyên nhân đến nay vẫn chưa được xác định xuất phát từ đâu. Mặt khác, đa số những trường hợp mắc bệnh với khối u vòm họng ác tính đều từ 3 tác nhân chính gây nên đó là thuốc lá, rượu và vi-rút HPV.

3.1. Hút thuốc lá

Với những người có thói quen hút thuốc lá hoặc đối tượng hít phải khói thuốc thường xuyên, thì đều bị lượng hóa chất nhất định xâm nhập vào cơ thể. Ở đây có thể kể đến một số những chất gây hại khôn lường như: hidrocacbon, benzen, nicotin, asen,... đều có khả năng khiến chúng ta mắc ung thư vòm họng. Lúc này, những hóa chất đã xâm nhập sẽ trực tiếp đi qua vùng cổ họng, khiến khu vực này tăng khả năng bị tế bào ung thư tấn công nhất.

3.2. Rượu

Có thể nói nếu như hút thuốc tăng khả năng mắc bệnh ung thư vòm họng, thì uống rượu sẽ chính là nguyên nhân làm bệnh tình ngày càng nặng. Với người vừa hút thuốc vừa uống rượu sẽ nguy cơ mắc bệnh vùng đầu cổ và trong đó có ung thư vòm họng cao hơn, so với người chỉ uống rượu hoặc chỉ hút thuốc.

Theo đó, rượu là dạng chất kích thích đến khoang miệng và vùng cổ họng, khiến những hóa chất có trong thuốc lá xâm lấn vào những tế bào bình thường của cơ thể dễ dàng. Thêm nữa, rượu khiến cho cơ thể loại bỏ những chất độc hại và khả năng phân hủy diễn ra chậm hơn. Với 2 điều trên sẽ tạo nên “bộ đôi” tạo điều kiện thuận lợi cho các tế bào gây ung thư xâm lấn một cách không kiểm soát.

Thói quen hút thuốc kèm uống rượu chính là “bộ đôi” hủy diệt những tế bào khỏe mạnh của cơ thể.

3.3. Virus u nhú ở người – HPV

Bên cạnh đó, ung thư vòm họng cũng có sự liên quan đến bệnh nhiễm trùng bởi các loại vi-rút Papilloma xảy ra ở người. Chúng còn được gọi là vi-rút HPV và thường lây lan qua đường tình dục. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), nếu người nào nhiễm phải vi-rút HPV cũng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư vòm họng cao hơn người bình thường.

Trong đó, HPV tồn tại một nhóm có khoảng 100 loại vi-rút lây truyền thông qua đường quan hệ tình dục, có thể bằng đường miệng và sinh dục hậu môn. Trong một số những vi-rút này sẽ có các loại khiến cho con người mắc ung thư cao. Nhiều chuyên gia y tế nói rằng, nếu quan hệ tình dục qua đường miệng khiến chúng ta mắc ung thư vòm họng cao hơn và có sự gắn kết chặt chẽ với vi-rút HPV.

Thêm vào đó, nhóm ung thư vùng đầu và cổ gây ra bởi HPV sẽ phát triển thường thấy nhất là ở vùng hầu họng, đáy lưỡi, amidan, thành sau họng và khẩu cái mềm. Những vị trí khởi phát bệnh này là phổ biến nhất và liên quan đến HPV.

Vi-rút Papilloma (HPV) là một trong 3 nguyên nhân chính gây nên ung thư vòm họng quái ác.

3.4. Một số nguyên nhân phổ biến khác

Không chỉ dừng lại ở đó, nguyên nhân ung thư vòm họng là gì còn xuất phát từ những yếu tố phổ biến khác mà bạn không thể xem thường.

• Người có chế độ ăn uống, dinh dưỡng kém, thiếu hụt lượng vitamin A và E thiết yếu;

• Vệ sinh răng miệng không kỹ càng;

• Thường tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với amiang;

• Di truyền từ các thành viên khác trong gia đình;

• Liên quan đến những loại bệnh ung thư khác, chẳng hạn như: ung thư phổi, ung thư thực quản hay ung thư bàng quang;

• Do vi-rút Epstein-Barr khiến nguy cơ mắc ung thư mũi hầu cao;

• Do yếu tố sắc tộc, người da vàng gốc châu Á thường có khả năng mắc bệnh cao hơn;

• Người làm trong ngành xây dựng, khai thác gỗ, gốm sứ, sản xuất kim loại tiếp xúc nhiều với các hóa chất gây hại cơ thể như khói sơn hay bụi từ gỗ;

• Mắc hội chứng Plummer-Vinson là triệu chứng hiếm gặp, thiếu hụt sắt, nuốt khó, tăng khả năng mắc ung thư phần cổ họng;

• Thường xuyên nhai trầu với hỗn hợp từ lá trầu, vôi sống, quả cau chính là tác nhân gây ung thư vòm họng cao hơn.

4. Triệu chứng ung thư vòm họng là gì?

Về dấu hiệu của ung thư vòm họng là gì, thì bệnh sẽ có các biểu hiện trong giai đoạn sớm thường không quá rõ ràng, do đó người mắc phải thường phớt lờ bỏ qua, bởi chúng thường nhầm với những dấu hiệu viêm nhiễm ở khu vực tai mũi họng. Nếu bạn nhận thấy cơ thể có một số những triệu chứng sau hãy nhanh đến cơ sở y tế để khám sớm nhất có thể.

• Các triệu chứng xảy ra ở vùng tai: hay xuất hiện một bên tai như chảy dịch, ù hay đau tai, có thể nghe kém đi, điếc dẫn truyền (thính lực bị suy giảm), viêm tai giữa thanh dịch gây ra bởi khối u làm tắc nghẽn vòi Eustache (vòi tai hay vòi nhĩ).

• `Các triệu chứng xảy ra ở thần kinh: gặp chứng đau đầu, biểu hiện của xâm lấn thần kinh hay xâm lấn nền sọ: lác trong, nhìn đôi (song thị), chóng mặt, đau vùng nửa mặt, không có cảm giác ở phần hầu họng.

• Các triệu chứng xảy ra ở mũi: ngạt mũi, tắc nghẽn mũi ở một bên hoặc cả hai bên, triệu chứng chảy nước mũi có chất nhầy dính máu kéo dài.

• Các triệu chứng xảy ra ở mắt: khi khối u xâm lấn vùng ổ mắt thường khá hiếm gặp, khiến xuất hiện tình trạng liệt vật nhãn hoặc mắt bị lồi.

• Triệu chứng nổi hạch ở vùng cổ: với ca bệnh đã di căn hạch vùng cổ, hay gặp là hạch cổ cao như Kuttner, có nhiều hạch ở một bên hoặc hai bên cổ. Lúc này, hạch có mật độ chắc hoặc cứng, không gây đau, di chuyển còn hạn chế, chèn ép vùng họng gây nuốt khó, nuốt đau, nuốt bị vướng mắc.

Những dấu hiệu của ung thư vòm họng ở các vùng và bộ phận trên cơ thể.

5. Cách phát hiện và xét nghiệm ung thư vòm họng hiệu quả cao

Nhằm chẩn đoán bệnh ung thư vòm họng chính xác nhất, thì xét nghiệm ung thư vòm họng là gì sẽ giúp tìm thấy mầm mống của bệnh? Theo đó, dựa vào khối u nguyên phát tại vị trí ban đầu, các bác sĩ sẽ dựa vào đánh giá và kết hợp những cách khác nhau để phát hiện bệnh. Có những cách phát hiện bệnh ung thư vòm họng được tiến hành như sau:

• Nội soi vùng tai mũi họng: giúp bác sĩ quan sát rõ ràng, phát hiện bệnh, đánh giá tình trạng khối u song đó có thể bấm sinh thiết;

• Sinh thiết vòm họng: tiến hành bấm sinh thiết bằng đường họng miệng hoặc khoang mũi;

• Chụp cộng hưởng từ (MRI): cách này kèm tiêm thuốc Gadolinium (thuốc tương phản từ) phần đầu, tập trung vào nền sọ và phần vòm họng;

• Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ: cách này được chỉ định nếu bệnh nhân bị nghi ngờ đã di căn hạch ở phần cổ;

• Chụp PET: thường tiến hành nhằm đánh giá được mức độ di căn, sự lây lan của tế bào ung thư và hạch bạch huyết xuất hiện ở phần cổ;

• Chụp CT: được tiến hành nhằm đánh giá chuẩn xác kích thước khối u, xâm lấn hạch, lây lan những vùng xung quanh, những đổi thay của phần xương nền của sọ mà thường khó thấy khi chụp MRI;

• Chụp X-Quang vùng ngực, xạ hình hương, siêu âm phần khoang bụng: là những xét nghiệm được áp dụng để phát hiện di căn đang ở mức nào, xa đến những bộ phận nào;

Cách phát hiện bệnh ung thư vòm họng thông qua các thủ thuật phổ biến trong y khoa.

6. Phương pháp điều trị bệnh ung thư vòm họng

Một số phương pháp áp dụng điều trị ung thư vòm họng thường thấy nhất là phẫu thuật, xạ trị và hóa trị. Tuy nhiên, cách chữa trị ung thư vòm họng là gì được đội ngũ bác sĩ chỉ định sẽ dựa trên một số yếu tố xuất phát từ người bệnh, chẳng hạn như: giai đoạn của bệnh, kích thước của khối u, loại bệnh ung thư vòm họng, độ tuổi, sức khỏe, thể trạng của bệnh nhân.

6.1. Phẫu thuật

Ở những ca bệnh ở giai đoạn sớm của ung thư vòm họng, bệnh nhân sẽ được chỉ định phương pháp phẫu thuật. Trong đó, phẫu thuật nội soi và phẫu thuật nền sọ đã có bước phát triển vượt bậc hiện nay, mở ra khả năng chữa trị khỏi cao hơn. Đặc biệt, cách này còn hiệu quả cho người người bệnh đáp ứng kém tia xạ như ung thư tái phát hay thể sừng hóa. Phẫu thuật ung thư vòm họng sẽ loại bỏ khối u dạng hạch đang di căn vùng cổ ở thời điểm chúng còn khu trú.

6.2. Xạ trị

Là phương pháp ứng dụng tia X có năng lượng, hoặc những loại tia chuyên dụng khác nhằm triệt tiêu các tế bào ung thư hoặc ngăn sự lây lan của chúng. Có hai cách xạ trị thường được sử dụng trong y khoa như:

• Phương pháp xạ trị trong: dùng thiết bị bên ngoài cơ thể bệnh nhân và chiếu trực tiếp chùm tia vào tổ hợp ung thư vòm họng;

• Phương pháp xạ trị ngoài: dùng những chất phóng xạ và đặt trực tiếp bên trong hoặc gần vùng ung thư.

Mặt khác, việc chỉ định cho bệnh nhân ung thư vòm họng xạ trị trong hay ngoài sẽ phụ thuộc ít nhiều vào loại ung thư và giai đoạn của bệnh. Hiện nay, sự phát triển vượt bậc của y học, đặc biệt là tiến bộ của phương pháp xạ trị ngoài, do đó có những thủ thuật xạ trị trong cũng có thể thay thế bằng thủ thuật xạ trị ngoài.

Những phương pháp điều trị ung thư vòm họng đều dựa trên tình trạng thực tế từ bệnh nhân.

6.3. Hóa trị

Phương pháp hóa trị là cách chữa ung thư vòm họng bằng thuốc hóa chất giúp triệt tiêu các tế bào ung thư. Các dạng thuốc chuyên dụng có thể là hình thức viên uống, hoặc sẽ tiêm thông qua tĩnh mạch, thậm chí với nhiều ca bệnh sẽ áp dụng cả hai hình thức. Cụ thể, liệu pháp hóa trị sẽ được áp dụng chữa ung thư vòm họng qua 3 cách như dưới đây:

• Hóa trị tiến hành cùng lúc với xạ trị;

• Hóa trị sau xạ trị;

• Hóa trị trước xạ trị.

Đó là những tổng quan về ung thư vòm họng là gì, các nguyên nhân phổ biến gây bệnh, cùng đó là triệu chứng và phương pháp điều trị mà bài viết giới thiệu đến bạn đọc. Bệnh lý này được cho là có tiên lượng tốt nếu người mắc được phát hiện sớm kết hợp với phác đồ chữa trị kịp thời. Do đó, nếu nhận thấy cơ thể có những triệu chứng tại vùng đầu cổ dai dẳng, hãy đến cơ sở y tế thăm khám để được chẩn đoán càng sớm càng tốt.

Để được chuyên gia tư vấn chi tiết hơn bạn có thể ĐĂNG KÝ TƯ VẤN hoặc GỌI NGAY HOTLINE MIỄN CƯỚC 1800 0069.

Dược sĩ Hải Anh