Các biến chứng sau mổ cắt dạ dày và cách khắc phục

Mổ dạ dày là một phương pháp điều trị thường được chỉ định ở bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn đầu nhằm loại bỏ khối u. Tuy mang lại nhiều kết quả tích cực, nhưng phương pháp này có thể gây ra các biến chứng sau mổ cắt dạ dày. 

Phẫu thuật dạ dày là phương pháp điều trị ung thư thường gặp

1. Mổ cắt dạ dày để chữa bệnh gì?

Mổ cắt dạ dày hay phẫu thuật dạ dày thường được chỉ định trong những trường hợp mắc ung thư dạ dày, viêm loét dạ dày nghiêm trọng hoặc người béo phì cần giảm cân… Mặc dù có thể đạt được mục đích điều trị, những người bệnh có nguy cơ phải đối mặt với nhiều biến chứng sau mổ cắt dạ dày.

Người bệnh có thể bị cắt một phần hoặc toàn bộ dạ dày, các biến chứng sau mổ có thể phát sinh ngay sau đó hoặc sau vài tháng kể từ thời điểm phẫu thuật.

Nguy cơ gặp biến chứng sau mổ cắt dạ dày phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như vị trí cắt, tình trạng của người bệnh, tay nghề bác sĩ, cơ sở y tế thực hiện phẫu thuật…

2. 6 Biến chứng sớm sau phẫu thuật cắt dạ dày

Các biến chứng sau mổ cắt dạ dày có thể xuất hiện ngay sau khi hoàn thành cuộc phẫu thuật, hoặc sau vài giờ đến vài ngày. Những biến chứng này được xếp vào nhóm biến chứng sớm, bao gồm:

2.1. Chảy máu sau mổ cắt dạ dày

Sau phẫu thuật, bác sĩ cần theo dõi để ngăn ngừa và xử lý kịp thời biến chứng chảy máu sau mổ. Các vị trí chảy máu thường gặp bao gồm:

• Chảy máu vết mổ: Có thể xuất hiện trong 24 giờ đầu sau khi mổ, khi đó bác sĩ cần băng ép hoặc khâu tăng cường để giải quyết vấn đề này.

• Chảy máu miệng nối dạ dày - ruột: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này bao gồm cầm máu không kĩ, phẫu thuật chưa loại bỏ hết ổ loét… Khi đó cần sử dụng các thuốc cầm máu, rửa dạ dày hoặc cần phải truyền máu cho người bệnh.

• Chảy máu trong ổ bụng: Nguyên nhân có thể là do tuột chỉ, tổn thương lá lách… Khi đó bác sĩ cần khẩn trương truyền máu, mổ lại để tìm vị trí xuất huyết, tổn thương và cầm máu cho người bệnh.

Cắt một phần hoặc cắt toàn bộ dạ dày để điều trị ung thư

2.2. Tắc miệng nối sau phẫu thuật

Tắc miệng mối nối tại vị trí cắt là biến chứng sau mổ cắt dạ dày hoàn toàn có thể xảy ra, cụ thể như sau:

• Nguyên nhân: Kỹ thuật khâu làm hẹp hoặc tắc quai đi hoặc quai tới, vặn xoắn miệng nối mà không biết, hoặc do rối loạn chức năng thần kinh.

• Điều trị: Truyền dịch, kháng sinh, hút dịch dạ dày hàng ngày, nếu các biện pháp nội khoa không mang lại hiệu quả, người bệnh buộc phải phẫu thuật lại.

2.3. Rò rỉ miệng nối sau phẫu thuật

Một biến chứng sau mổ cắt dạ dày khác đó là rò rỉ miệng nối tại vị trí phẫu thuật, biến chứng này có thể xuất hiện từ ngày 5-6 sau mổ, nhưng khá hiếm gặp:

• Nguyên nhân: Do kỹ thuật khâu nối hoặc miệng nối chưa khép kín, người bệnh bị thiếu dinh dưỡng, suy kiệt, nhiễm khuẩn nặng…

• Điều trị: Mức độ nhẹ cần nhìn ăn, truyền kháng sinh, bổ sung đạm và truyền máu. Với trường hợp nặng phải mổ để lau rửa khoang phúc mạc, xử lý vị trí bị rò rỉ.

2.4. Rò mỏm tá tràng

Đây là biến chứng dễ gặp và rất nặng nề, thường xuất hiện vào ngày thứ 4 - 7 sau mổ, tỷ lệ gặp biến chứng sau mổ cắt dạ dày này rơi vào khoảng 1,5-3%.

• Nguyên nhân: Do kỹ thuật mổ, hoặc do tổn thương ống tụy, nhiễm khuẩn, suy dinh dưỡng…

• Điều trị: Mức độ nhẹ cần hút dịch dạ dày, truyền dịch, kháng sinh liều cao. Mức độ nặng cần can thiệp phẫu thuật để lau rửa khoang phúc mạc, dẫn lưu mỏm tá tràng.

2.5. Viêm tuỵ cấp

Viêm tụy cấp là biến chứng sau mổ cắt dạ dày có thể gặp ở 1-2% bệnh nhân, nhưng triệu chứng của nó thường bị nhầm lẫn với cơn đau sau mổ, nên ít được quan tâm tới.

• Nguyên nhân viêm tụy cấp sau mổ dạ dày: Tổn thương tụy trong quá trình phẫu thuật, tổn thương ống tụy khiến dịch tụy đổ vào vị trí bất thường, kích thích thần kinh.

• Điều trị viêm tụy cấp ở người vừa phẫu thuật dạ dày: Điều trị bằng kháng sinh, giảm đau cho người bệnh, hút dịch để giảm căng trướng, truyền dịch và điện giải, có thể phải dẫn lưu mỏm tá tràng.

2.6. Tổn thương các đường dẫn mật

Đây là tai biến phẫu thuật không được phát hiện mà trở thành biến chứng sau mổ cắt dạ dày:

• Nguyên nhân: Cắt phải đường dẫn mật trong lúc mổ, ổ loét dạ dày ăn sâu vào ống mật chủ không phát hiện được…

• Điều trị: Cần can thiệp lại để giải quyết nguyên nhân hoặc khâu lại vết rách ở ống mật chủ hoặc dẫn lưu ra ngoài.

Sau cắt dạ dày biến chứng có thế xuất hiện ở các cơ quan lân cận

3. Biến chứng muộn sau mổ cắt dạ dày

Các biến chứng muộn sau mổ cắt dạ dày có thể xuất hiện với bất kỳ người bệnh nào và được chia làm 2 loại:

Biến chứng tại chỗ: Các biến chứng tại chỗ cho thể gặp sau phẫu thuật cắt dạ dày bao gồm:

• Viêm miệng nối

• Loét miệng nối

• Hội chứng quai tới

• Lồng quai ruột

• Thoát vị trong

Biến chứng toàn thân sau mổ dạ dày bao gồm:

• Hội chứng Dumping

• Thiếu máu

• Suy dinh dưỡng

• Mắc các bệnh mạn tính như lao phổi, rối loạn tâm thần…

• Rối loạn hấp thu chất béo, chất đạm, vitamin… 

Hội chứng Dumping có thể xuất hiện trong khoảng 10-30 phút hoặc trên 2 tiếng sau bữa ăn

4. Biện pháp hạn chế biến chứng sau mổ cắt dạ dày

Để hạn chế biến chứng sau mổ, người bệnh cần lựa chọn địa chỉ phẫu thuật uy tín, đảm bảo đầy đủ các tiêu chí sau:

• Lựa chọn địa chỉ phẫu thuật uy tín: Cơ sở y tế cần đảm bảo các tiêu chí như: Đội ngũ bác sĩ giỏi, trang thiết bị hiện đại, chế độ chăm sóc hậu phẫu chu đáo…

• Vệ sinh vết mổ: Người chăm sóc cần thường xuyên vệ sinh vết mổ, thay băng thường xuyên để tránh nhiễm trùng.

• Xây dựng chế độ ăn uống cho người sau mổ dạ dày: Người bệnh sau cắt dạ dày cần chú ý ăn những thực phẩm mềm, lỏng, dễ nuốt, đồng thời hạn chế ăn thực phẩm chiên rán, kiêng uống rượu bia, thực phẩm chế biến sẵn. Chú ý chia nhỏ bữa ăn trong ngày không nên ăn quá no hoặc để bụng quá đói.

• Chú ý nghỉ ngơi: Trong những ngày đầu sau mổ dạ dày, người bệnh nên tập trung nghỉ ngơi, tránh vận động. Những ngày tiếp theo có thể bắt đầu đi lại, vận động nhẹ nhàng chú ý không nên vận động mạnh gây ảnh hưởng đến vết mổ.

Quá trình chăm sóc hậu phẫu rất quan trọng trong việc hạn chế biến chứng sau mổ cắt dạ dày

Trên đây là các thông tin cần thiết về các biến chứng sau mổ cắt dạ dày thường gặp. Với những trường hợp người bệnh ung thư dạ dày có chỉ định phẫu thuật cắt dày, gia đình và người bệnh nên tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ, nhân viên y tế để ngăn ngừa tối đa nguy cơ gặp biến chứng sau mổ cắt dạ dày.

Để biết thêm thông tin về sản phẩm King Fucoidan hoặc cần tư vấn về bệnh ung thư dạ dày và chế độ dinh dưỡng cho người bị ung thư dạ dày hãy gọi tổng đài dành riêng cho bệnh nhân ung thư  18000069 (miễn phí cước gọi giờ hành chính) hoặc 02439963961 (ngoài giờ hành chính).